Hekim Sorumluluk Sigortas
21.05.2012
Salk uzmanlarnn mesleklerini icra ederken yapm olduu hatalardan (malpraktis) ya da mesleklerini gerektii ekilde yerine getirememelerinden tr hastann ruhsal ve/veya bedensel salnn bozulmas ya da lm nedeniyle sigortalya kar ileri srlecek tazminat taleplerinin teminat altna alnmasdr.
Hekimlerin uymakla ykml olduu mesleki ve etik kurallar genel olarak yasal sorumluluklarnn da esasn oluturur. Hekimlerin mesleki uygulamalar ve sorumluluklar ile ilgili birok yasal dzenleme bulunmaktadr. Bu yasa ve dzenlemeler ile hekimlerin mesleki grev ve sorumluklarnn ayrntl bir ekilde tanmlanm olduunu syleyebiliriz. Bu sorumluklar hekimin grevinin nitelii, uzmanlk alan ve alma koullarna gre deikenlik gstermektedir.
Hekimlik mesleki uygulamalarndan doan sorumluluklar
Hekimlik doas gerei riskli bir meslektir. Her tbbi giriimin, tbbn kabul ettii normal risk ve sapmalar erevesinde doabilecek kt sonular hekimi sorumlu klmaz. Gnmz hukuk anlaynda, hekimler ve dier salk personeli almalarn izin verilen risk kavram erevesinde yerine getirirler. zin verilen riskin tbbi karl komplikasyondur ve tek bana kusur saylmaz. Ancak, tbbi yardmn zenle yrtlmesi zorunluluu (zen borcu) vardr. Beklenilen zen ise hi kukusuz ilgili salk biriminin tbbi olanaklar ve tbbi giriimin tehlilik derecesi ile orantldr. Hekim, tedavi sonucunda ortaya kacak riskten ancak kusur yapmas halinde sorumlu tutulabilir.
Dnya Tabipler Birliinin 1992 ylnda yaplan 44. Genel Kurulunda kabul edilen bildirgesine gre; tbbi malpraktis (tbbi uygulama hatalar) hekimin tedavi srasnda standart uygulamay yapmamas, beceri eksiklii veya hastaya tedavi vermemesi ile oluan zarar eklinde tanmlanm; tbbi bakm ve tedavi srasnda grlen ve hekimin hatas olmayan durumlardan (komplikasyon) ayrt edilmesi gerektii vurgulanmtr.
Hekimin cezai sorumluluu
Hekimlerin mesleki uygulamalar ile ilgili ok sayda kapsaml yasal dzenleme vardr. Bu yasal dzenlemelerde yer alan mesleki etik kurallar gereince hekim, ilgili yasalardaki genel tanmlar erevesinde cezai ve hukuki adan sorumlu hale gelmektedir.
Hekim sorumluluunun yasal anlamda koullar unlardr:
Fiilin hukuka aykr olmas
Zararn domu olmas
Kusurlu bir davrann bulunmas
Zarar ile sonu arasnda uygun nedensellik (illiyet) ba bulunmas
Bylece, haksz fiiller tazminat davalarnn, meydana gelen sular ceza davalarnn konusunu oluturmaktadr.
Yasada yer alan aadaki kavramlar ierik olarak malpraktis kavram kapsamnda nemini korumaktadr:
Dikkatsizlik veya tedbirsizlik
Meslekte Acemilik
Yasa, Emir ve Ynetmeliklere Uymama
Taksirle ldrme
Taksirle yaralama
Kasten ldrmenin ihmali davranla ilenmesi
Hekimin hukuki sorumluluu
Hekimler yaptklar hatalardan dolay cezadan ayr olmak zere zel hukuk (tazminat) ynnden de sorumlu olurlar. zel Hukukta her trl kusur haksz fiil saylr ve kusurlu olduu saptandnda hekim bu zarar demekle ykmldr.
Hekimin Mesleki sorumluluu
Trk Tabipleri Birlii Disiplin Ynetmelii, kamu kurumlarnda grevli hekimlerin, idareyi ilgilendiren konular dndaki mesleki ve etik davranlarndan doan sorunlar asndan nem tar.
Salk sistemindeki sorunlarn artmas; tbbi malpraktis olgularnn ve buna bal olarak ceza ve hukuk davalarnn; mesleki sigorta ilemlerinin saysnn giderek artmasna yol amaktadr. Bu durum, ksr bir dng halinde bir yandan hekimleri hakl olduu kadar haksz tbbi malpraktis ve benzer sulamalara maruz brakmakta; te yandan defansif bir hekimlik anlaynn yaylmasna yol amaktadr.
